Vaardigheden

Leerlingen leren kritisch denken, ethisch redeneren, communiceren en ontwikkelen empathische vermogens. Deze denk- en handelwijzen worden toegepast in samenhang met de inhouden van de overige bouwstenen. Deze vaardigheden krijgen een burgerschapslading wanneer ze worden geoefend in sociale, politieke of maatschappelijke context.

Ga naar een vaardigheid

Communiceren en conflict hanteren

Leerlingen leren in verschillende communicatieve situaties bij te dragen aan gelijkwaardige uitwisseling van standpunten en inzichten. Zij leren manieren om consensus te bevorderen, meerduidigheid te accepteren en geweldloos conflicten op te lossen.

Communiceren en conflict hanteren…

  • Dialoog en debat
  • Vragen stellen, luisteren en overleg
  • Gelijkwaardigheid, streven naar consensus en geweldloosheid
  • Besluitvorming en meerduidigheid accepteren

Inleven

Je inleven in…

Leerlingen leren zich in de beleving en situatie van anderen te verplaatsen en kunnen dat betrekken op eigen gevoelens, handelingen en overtuigingen. Leerlingen leren het denken van mensen in verschillende  contexten te begrijpen en reflecteren op het handelen en de positie van zichzelf en de ander.   

Je inleven in…

  • Mensen met andere situaties en omstandigheden 
  • Emoties 
  • De gedachtewereld van mensen met andere overtuigingen 
  • Fundamentele verschillen van inzicht (h)erkennen en naast elkaar kunnen laten staan. 

Kritisch denken en onderzoeken

Leerlingen leren over het proces van waarheidsvinding. Zij leren dat een aanspraak op waarheid gerechtvaardigd moet worden; beargumenteerd, bewezen, getoetst, etc. Leerlingen leren hun oordeel uit te stellen, meerdere perspectieven af te wegen, maar komen ook voor hun eigen mening op. Zij leren ook de herkomst en de houdbaarheid van de eigen opvattingen te onderzoeken.

Kritisch denken en onderzoeken…

  • Oordeel uitstellen
  • Vragen stellen, overtuigingen onderzoeken
  • Rechtvaardigen (van een opvatting), beargumenteren, beredeneren, onderbouwen, etc. 
  • Oordelen

Moreel redeneren en handelen

Moreel redeneren en handelen

Leerlingen leren verschillende morele en ethische dimensies in vraagstukken te herkennen. Leerlingen leren over handelingsopties te onderzoeken, hun eigen handelen hierop af te stemmen en op dat handelen  te reflecteren. 

Moreel redeneren houdt in…

  • Redeneren, oordelen en handelen 
  • Ethische theorie en reflectie 
  • Normen, waarden en overtuigingen 
  • Handelingsopties 
  • Het goede doen 

Sociaal & politiek handelen

Leerlingen verkennen en vergroten hun handelingsperspectief – waar mogelijk ook dat van anderen. Zij leren daarbij de spanning tussen actoren en structuren en de rol van macht te analyseren. 

Sociaal en politiek handelen…

  • Gebruik maken van je rechten
  • Voor je mening en belangen opkomen
  • Ruimte voor anderen vergroten
  • Macht onderzoeken
  • Macht vormen
Menu